2023 Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü kazananları belli oldu

Her sene merakla beklenen Nobel Ödülleri sahiplerini buluyor. Her gün değişik bir kategoride sıralanan alanlarda ödüllendirilen çalışmalar İsveç’in başkentindeki Karolinska Enstitüsünde 50 profesörden oluşan Nobel Meclisi tarafınca açıklanıyor. 2 Ekim Pazartesi ile başlayan tıp ya da fizyoloji alanındaki Nobel Ödülü’nü fizik, kimya, edebiyat, sulh ve iktisat dallarındaki ödüller takip edecek.

1901 yılından bu yana verilen Nobel Ödülleri 9 Ekim’e kadar hafta içi her gün bir duyuruyla devam edecek.

mRNA AŞILARININ GELİŞTİRİLMESİNİ SAĞLAYAN YÖNTEM NOBEL’İ KAZANDI

Nobel Tıp ya da Fizyoloji Ödülü, mRNA aşılarının geliştirilmesini elde eden tekniği keşfeden bilim adamlarına verildi. Nobel Ödülü Covid-19 ile yaşamımıza giren mRNA aşılarını geliştirmek için kritik öneme haiz keşifleri vasıtası ile Sagan ve Pensilvanya Üniversitesinde profesör olan Katalin Kariko ve  Pensilvanya Üniversitesinde çalışmalarını sürdüren Drew Weissman tarafınca alındı.

mRNA aşıları bilhassa istila döneminde büyük ehemmiyet taşıyordu. 1980’lerde hücre kültürü olmadan mRNA üretmeye yönelik ilk yöntemler tanıtılsa da seneler içerisinde geliştirildi ve süreç hızlandı. mRNA teknolojilerinin aşı ve tedavi amaçlı kullanım fikirleri ‘ilk kez geliştirildikten sonra’ ortaya çıkmış olsa da bunun önünde engeller vardı. Covid-19 salgınının seyrini değiştiren mRNA’lar bilim adamlarının şekilleri ve keşifleri vasıtası ile tedavi tekniği olarak kullanılmaya başlandı.

Nobel Tıp ve Fizyoloji ödülünü kazananlardan birisi olan Katalin Kariko mevzu üstüne uzun yıllardan beri çalışıyor. mRNA’yı tedavi amaçlı kullanmak için yıllarını veren Kariko, 1990’larda fon almak için zorluklar yaşasa da seneler içerisinde mRNA’yı tedavi edeci teknik olarak kullanmak amacıyla geliştirmeye devam etti. Daha sonra 1998 senesinde meslektaşı Drew Weissman ile çalışmaya başlayan Kariko, değişik RNA türlerinin bağışıklık sistemiyle iyi mi etkileşime girdiklerini yönelik çalışmalara odaklanmaya başladı.

Bilim insanları değiştirilmiş mRNA’yı hücrelere eklediklerinde seçilen rastgele bir proteini hazırlamaya teşvik ettikten sonra kodlanmış talimatların taşınmasının olası bulunduğunu gördü. Dr. Kariko ve Dr. Weissman, buluşlarını geleneksel aşılara göre daha kuvvetli bir bağışıklık tepkisi sağlayacağını düşünüyordu. Söz mevzusu aşılamaya yönelik yeni yaklaşımı açıkladıklarında öteki bilim adamları da dahil olmak suretiyle bu mevzuya ilgisiz kalındı. Öyle ki 2005 senesinde yayımlanan makalede çift hem Nature hem de Science dergilerinden red aldılar. Çalışma son olarak Immunity isimli niş yayınları karar veren bir kuruluş tarafınca kabul gördü.

Moderna ve BioNTech bu çabalama ve bulgu üstüne aşılarını geliştirmeye başlamasının sonra koronavirüs salgını ortaya çıktı ve bu iki firmanın aşıları dünyada kullanılmaya başlandı. Her iki şirkette Dr. Kariko ve Dr. Weissman’ın keşfettiği modifikasyonu kullanıyor.

Nobel Tıp ya da Fizyoloji ödülü geçen sene İsveçli bilim insanı Svante Paabo tarafınca alınmıştı. Bağışıklık sistemimiz ile ilgili mühim bilgilar elde eden Neandertal DNA’sına dair sırları ortaya çıkartan keşfe gitmişti.