Kışlık konserve hazırlarken aman dikkat: Zehirlenebilirsiniz!

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Memnune Şengül, “Konservelerden gerçekleşen besin zehirlenmelerine daha fazla evde üretilen konserveler niçin olabiliyor. Konserve yaparken halkımızın yanlış yapmış olduğu en mühim husus, cam kavanoz kapaklarının yeniden bir daha kullanması.” dedi.

Prof. Dr. Şengül, kışın tüketilmek suretiyle yurt genelinde yaygın meydana getirilen konserve hazırlıklarının başladığı bugünlerde, besin zehirlenmelerine karşı dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

Yaz aylarında meyve sebzenin bolca olmasıyla meydana getirilen konservelerin, mamüllerin mevsimi haricinde tüketilmesi açısından bir muhafaza tekniği bulunduğunu belirten Şengül, evde ve endüstriyel olarak konserve yapımında temizlik ve hijyenin yanı sıra çürük, ezik olmayan sağlam meyve sebzelerin kullanılmasının önemine işaret etti.

Şengül, konserve yaparken cam kavanozların boyun kısmındaki tırnaklarında çatlak ve erozyon gibi vaziyet olmadığında birkaç defa kullanılabileceğini dile getirdi.

“KONSERVECİLİKTE KAVANOZ KAPAKLARI BİR SEFERE MAHSUS KULLANILMALI” UYARISI

Konservecilikte “hermetik kapama” yani sızdırmazlığın oldukça mühim bulunduğunu özetleyen Şengül, şunları söyledi:

“Konservelerden gerçekleşen besin zehirlenmelerine daha fazla evde üretilen konserveler niçin olabiliyor. Konserve yaparken halkımızın yanlış yapmış olduğu en mühim husus, cam kavanoz kapaklarını yeniden bir daha kullanması. Konservecilikte kavanoz kapakları bir sefere mahsus kullanılmalıdır zira evlerde bıçakla ya da kapağı ısıtıp kavanozu ters çevirerek kapaklar açılıyor, o sırada kapak zarar görüp hususi durumunu kaybediyor. Kapak zarar gördüğünde, tırnak kısmında çatlak varsa, kapak tam oturmazsa ne kadar makul prosedür yapmış olursanız yapın içeriye hava ve mikroorganizmaların girişiyle konserve bozulacaktır.”

Prof. Dr. Şengül, kavanoza ürün doldurulduktan sonrasında havasının iyice çıkarılıp kapağının da iyi kapatılması icap ettiğini dile getirdi.

Konservede mikroorganizmaları öldürmek için ısıl işlemin (yeterli müddette kaynatmak) önemine değinen Şengül, şunları kaydetti:

“Evlerde kafi ısıl prosedür yapılmadığından da kap kaçak yıkanmış olsa dahi sterilizasyon kafi olmazsa, meyve-sebzeden bulaşan ve konserve içerisinde kalan mikroorganizmalar, konservenin depolanma esnasında çoğalarak bozulmalara niçin oluyor. Bozuk konserve de tüketildiğinde zehirlenmelere niçin oluyor.”

Şengül, ısıl işlemden sonrasında kavanozların bir gece ters çevrilip bekletilmesi, sıvı sızması var ise o kavanozun kullanılmaması icap ettiğini söyledi.

Konservenin karanlık ve serin yerde muhafaza edilmesini ve açıldığında en oldukça 2 günde tüketilmesini öneri eden Şengül, “Konservede şayet mikroorganizma kaldıysa ya da sızdırma var ise depolama esnasında mikroorganizma gelişip toksin üretebiliyor. Özellikle fasulye, bezelye gibi düşük asitli besin konservesinde clostridium botulinumun yol açtığı bir bozulma meydana geliyor ve bu mikroorganizmanın yol açtığı zehirlenmeye botulizm diyoruz, ölüme kadar götürüyor.” dedi.

“KONSERVE KAPAĞI ŞİŞMİŞSE BOZUKTUR”

Prof. Dr. Şengül, usule makul üretilen konserve kapaklarının hafifçe içe göçük bulunduğunu belirterek, şu detayları verdi:

“Konserve kapağı şişmişse, konserveyi açtığınızda fena koku, ekşime, köpürme var ise bunlar bozuktur ve tüketilmemesi lazım. Marketlerdeki konservelerde ise kapakta ve teneke kutularda şişlik, ezik ve göçük var ise bunlar satın alınmamalı. Kavanoz kapakları konservecilikte tek kullanımlıktır, birkaç sefer aynı kavanoz kapağını konserve yapımında kullanmamak gerekiyor. Kavanozların boyun kısmındaki tırnaklarında çatlak olmaması lazım.”