Karabağ nerede? Dağlık Karabağ nerede? Karabağ hangi ülke sınırlarında?

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Karabağ’da anayasal yapıyı tekrar tesis etmek amacıyla antiterör operasyonu başlatıldığını, meşru askeri hedeflerin yok edildiğini duyurdu. Arama motorlarında Karabağ nerede? ? Dağlık Karabağ nerede? Karabağ hangi ülke sınırlarında? soruları aratılıyor. İşte detaylar…

Karabağ nerede? Dağlık Karabağ nerede? Karabağ hangi ülke sınırlarında?

Dağlık Karabağ (Azerice: Dağlıq Qarabağ, Ermenice: Լեռնային Ղարաբաղ / Lernayin Gharabagh), Güney Kafkasya’da Azerbaycan’a ait fakat uzun yıllar Ermenistan işgali altında kalmış zamanı bölge.

Günümüzde Dağlık Karabağın bir bölümü 2020 Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan tarafınca geri alınırken kalan bölümü Türk ve Rus sulh güçleri kontrolü dibine alınmış ve 10 Kasım 2020 tarihindeki ateşkes anlaşması ile Ermenistan hükûmeti yenilgiyi resmen kabul etmiştir.

Bölgede yaşayan Ermeniler genelde Dağlık Karabağ’ı Artsakh (Ermenice: Արցախ), eski Ermenistan Krallığı’nın 10. eyaletinin ismi olarak adlandırırlar. Urartu yazıtları (MÖ 9.-7. yüzyıllar) bölge için Urtekhini ismini kullanır. Antik Yunan kaynakları bölgeyi Orkhistene olarak adlandırırdı.

MÖ 180 yıllarında, Artsah Ermeni Krallığı’nın 15 eyaletinden biri halini aldı ve 4. yüzyıla kadar bu oluşumun içerisinde yer aldı.

Resmi olarak bir eyalet statüsüne sahipken, Artsah’ın Ermenistan’ın Syunik eyaleti gibi büyük ihtimalle kendi başına bir prenslik oluşturduğu düşünülmektedir. MÖ 95-55 arasında yargı devam eden Ermenistan Kralı II. Dikran, kendi ismini verdiği “Tigranakert” isimli kenti Artsah’ta kurdu. Hankendi’nin 48 km kuzeydoğusundaki antik Tigranakert kalıntıları, günümüzde bir öbek internasyonal bilim insanı tarafınca incelenmektedir.

M.S. 387’de, Ermenistan’ın Bizans ile Sasani İmparatorluğu arasında bölünmesinden sonrasında Artsah ve Utik, kuvvetli Ermeni dini ve kültürel etkisi altındaki Sasanilere bağlı Kafkas Albanyası’nın bir parçası oldu.

O dönemde Artsah ve Utik nüfusu Ermenilerden ve birkaç Ermenileşmiş kabileden oluşuyordu.

Ermeni kültürü ve uygarlığı, Orta Çağda Dağlık Karabağ’da da gelişmiştir. 5. yüzyılda, ilk Ermeni okulu, Ermeni alfabesinin mucidi St Mesrop Maştots’un çabalarıyla Amaras Manastırı’nda, Dağlık Karabağ’da, açıldı.

Mesrop, Artsah ve Utik’te İncil vaazları verme konusu ile ilgili oldukça aktifti. Artsah ve Utik’e üç seyahat yapan Mesrop, sonunda Büyük Kafkas dağları eteklerindeki pagan topraklarına ulaşmıştır. 7. yüzyılda yaşamış Ermeni dilbilimci Stephanos Syunetsi, eserinde Artsah Ermenilerinin kendi lehçelerine haiz bulunduğunu ve okurlarını öğrenmeye teşvik ettiğini belirtmiştir. Albanya’nın tek kapsamlı tarihi, tarihçi Movses Kaghankatvatsi tarafından Ermenice yazılmıştır.