RİSKLİ YAPILAR VE KENTSEL DÖNÜŞÜM (4)

Riskli yapılara dair olarak geçen haftaki yazımızda mevzuyu kiracılara yönelik olarak ele almış ve riskli yapı tespitini her ne kadar sadece malikler ve paydaşları istek edebilecek idiyseler de oturdukları binanın durumu ile alakalı endişeli olan kiracıların mevzubahis belirlenmesi istek edebilmeleri için de bilvasıta bir yolu ele almıştık.
Bu yazımızda ise riskli yapı olarak belirleme edilen ve ile alakalı bu hususta tapu kütüğüne şerh düşülen yapı için felaket sonucu dışında güçlendirme sonucu katılması olası müdür şayet olası ise mevzubahis güçlendirme için neler yapılması gerekmektedir, bu mevzulara yanıt arayacağız. Ancak unutulmamalıdır ki burada yer edinen bilgiler genel ve soyut özellikte olup her somut olayın ilaveten değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle mevzusu ile alakalı uzman bir avukata başvurmanız önerilmektedir.
Esasen güçlendirme kararı, alınmış felaket kararına mukamele alternatif bir çözüm olarak ortaya çıkar. Zira binayı yıkmak yerine binada güçlendirme yapılabiliyorsa maliklerin iyelik hakkı ihtimaller içerisinde bir yıkıma karşı daha fazla korunmuş olacaktır. Ancak yeniden belirtmek icap eder ki riskli yapının felaket yerine güçlendirilmesi fakat meydana getirilen güçlendirme çalışması sonrası bina sağlam hale gelecek ve yıkılma tehlikesi tamamiyle ortadan kalkacaksa yapılabilecektir. Riskli her yapının güçlendirilmesi sonucu alınarak binanın yıkımını önlemeye çalışmak, bir diğer deyişle kanunu dolanmak olası değildir.
Riskli yapı sıfatını sahip bina ile alakalı ne yapılacağına dair karar alınabilmesi amacıyla kat malikleri bir araya gelmiş olarak inanılmaz bir toplantı yapmalıdır. Bu toplantıya sadece malikler ve onların paydaşları katılabilecektir çünkü riskli yapı ile alakalı karar verme yetkisi alakalı kanun sebebiyle sadece malik ve paydaşlarına aittir.
Bahsedilen bu inanılmaz toplantının gerçekleştirilebilmesi için kanun muayyen bir yol öngörmüş ve bu yolu emredici kılmıştır. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 29. maddesinin alakalı fıkrası “Önemli bir sebebin çıkması halinde, yöneticinin ya da denetçinin ya da kat maliklerinden üçte birinin istemi üstüne ve toplantı için istenilen tarihten minimum on beş gün ilkin tüm kat maliklerine imzalattırılacak bir davet ya da bir taahhütlü mektupla, toplantı nedeni de bildirilmek şartıyla, kat malikleri kurulu her vakit toplanabilir.” şeklindedir.
Kanuna makul olarak meydana getirilen inanılmaz toplantıda, riskli yapının yıktırılması yerine güçlendirilmesi gündeme alınmış ise ilk ilkin yapılacak ilk şey, malikler tarafınca riskli yapının güçlendirilmesinin yöntem olarak olası olduğuna dair bir belirleme yaptırılması gerekmektedir.
Riskli yapının bu durumunun kesinleşmesinden itibaren idare, yapının yıktırılması için 60 günden azca olmamak koşuluyla, bu arada 30 gün daha verilebilmek üzere, bir müddet belirleyecektir, işte maliklerce güçlendirme yapılması isteniyorsa maliklere verilen bu süre içerisinde yapının güçlendirilmesinin olası olduğu belirleme ettirilmelidir. Bunun yanı sıra güçlendirme yapılabileceğine dair tespitin sonrasında bu duruma dair toplantı yapılarak maliklerce yapıya dair yasaya ve usule makul olarak güçlendirme sonucu alınmadır. Bu hususta bir güçlendirme projesi hazırlanmalı ve bayındır mevzuatı kapsamında güçlendirme ruhsatı alınmalıdır. Bahsedilen ruhsatı verecek olan yönetimsel kurum, güçlendirme işleminin ne kadar süre içerisinde yapılması gerektiğine dair bir müddet belirleyecektir. Güçlendirme prosedürü belirleme edilen bu süre içerisinde yapılmalıdır.
Riskli yapının güçlendirilmesinin yöntem olarak olası olup olmadığının araştırılması, gene mevzubahis yapının riskli olduğu tespitini yapan ve bu belirlenmesi kesinleşen alakalı Bakanlıkça yetkilendirilmiş kurum ya da kuruluşlar tarafınca yapılacaktır.
Açıkça görülüyor ki malikler tarafınca riskli yapının yıktırılması yerine güçlendirilmesi daha fazla kabul görüyorsa bu hususta olabildiğince süratli hareket edilmeli, lüzumlu tespitler yaptırılarak buna dair kat malikleri tarafınca karar alınmalı ve bir güçlendirme projesi hazırlatılıp idareye müracaat yapılarak o projenin ruhsatlandırılması sağlanmalıdır.
Tüm bu aşamaların ardından, yönetim tarafınca verilecek olan güçlendirme çalışması süresinin sonunda, yapının artık riskli olmadığının belirlenmesi üzerine, tapu kaydında bulunan riskli şerhinin kaldırılması için müracaat yapılacaktır.
Riskli yapıların yıkılması kaide iken bu yapıya dair güçlendirme yapılması istisnai bir haldir. Eğer riskli yapının yöntem olarak güçlendirilmesi olası değilse, yapılacak hiç bir prosedür binanın çekince arz etmeyecek duruma gelmesini sağlamıyorsa bu halde yapılacak olan şey net ve net olarak felaket prosedürü olacaktır.
(Devam edecek…)