Agnostisizm nedir? Agnostik ne demek? Agnostisizmin özellikleri nelerdir, kurucusu kimdir?
Agnostisizm nedir, sorusunun cevabı dört gözle beklenen mevzular içinde yer alıyor. Agnostisizm, bilinmezliğin ve belirsizliğin önemini vurgulayan, insan aklının ve şekillerinin sınırlılıklarını karar veren bir felsefi akımdır. Kuşkusuz, insanoğlunun en büyük meraklarından biri evrenin ve hayatın anlamını çözmektir. Ancak, birtakım düşünürler bu merakın sonsuzluğunu ve bilginin sınırlarını göz önünde bulundurarak, net cevapların ulaşılamayacağını iddia etmişlerdir. Agnostisizm, bu düşünceyi merkezine alan bir felsefi akımdır. Peki, Agnostisizm nedir? Agnostik ne demek? Agnostizimin özellikleri nelerdir?Agnostizimin kurucuları ve temsilcileri kimlerdir? İşte detaylar…
Agnostisizm, meçhul ya da bilinemeyecek şeylere dair net bir malumat ya da itikat sahibi olmanın olası olmadığını korumak için çaba sarfeden bir felsefi yaklaşımdır. Agnostisizm terimi, Yunanca “agnostos” kelimesinden türetilmiştir ve “bilinmez” ya da “tanınmamış” anlamına gelir. Agnostikler, genelde Tanrı’nın varlığı gibi doğa ötesi ya da teolojik konuları, insan aklının ya da şekillerinin sınırlılıkları sebebiyle net bir halde bilemeyeceğimizi iddia ederler.
Agnostik, agnostisizmi benimseyen ya da korumak için çaba sarfeden kişidir. Agnostikler, bilhassa dini ya da doğa ötesi konularda, net malumat yerine agnostisizmi tercih ederler. Agnostikler, hem teistik (Tanrı’nın var olduğuna inanan) hem de ateistik (Tanrı’nın var olmadığına inanan) görüşlere haiz olabilirler. Temelde, agnostikler “Bilmiyorum” ya da “Bilinemeyecek” şeklinde bir tasarruf sergilerler.
- Bilinemezcilik İlkesi: Agnostisizm, insan aklının ya da ilmi yöntemlerin, birtakım konuları, bilhassa doğa ötesi ya da teolojik konuları, net bir halde çözümleyemeyeceğini ileri sürer. Bu nedenle, Tanrı’nın varlığı, ölüm sonrası hayat gibi sorular ile ilgili net bir bilgiye haiz olunamayacağını savunurlar.
- Kesin İnançtan Kaçınma: Agnostikler, net itikat ya da dogmatizme karşıdırlar. Onlar için mühim olan, kanıtların ve mantığın kifayetsiz kalmış olduğu durumlarda bile aleni fikirli olmak ve net bilginin yerine olasılıklara ve olası açıklamalara aleni olmaktır.
- Bilimsel Yaklaşım: Agnostikler, ilmi tekniğin ve rasyonel düşüncenin önemini vurgularlar. Ancak, bu yöntemlerin bile birtakım soruları net olarak yanıtlayamayabileceğine dikkat çekerler.
Agnostisizmin kurucusu olarak düşünülen şahıs İngiliz düşünür Thomas Henry Huxley’dir (1825–1895). Huxley, “Agnostik” kavramını 1869’da kullanarak, bilinemez ya da meçhul şeyler ile ilgili net bir görüşe haiz olmamanın önemini vurguladı.
Diğer agnostisizm temsilcileri içinde Bertrand Russell (1872–1970) ve Karl Popper (1902–1994) gibi meşhur filozoflar da bulunmaktadır. Russell, dinî inançlar ve doğa ötesi mevzular hakkındaki agnostik görüşlerini muhtelif eserlerinde dile getirmiştir.
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.