Her gün pes etmeden sizi arayan dolandırıcıların aramalarında kurtulabilirsiniz

Teknolojinin gelişmesi ekseriyetle beşerler için müspet bir gelişmedir. Lakin ne yazık ki teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan yeni teknikler dolandırıcıların insanları yeni yollarla dolandırmasının önünü açıyor.

Yeni dolandırıcılık tekniklerinden biri ise her gün binlerce vatandaşın maruz kalmış olduğu “devlet dayanaklı internet ya da Türk Telekom’a numara taşıma” aramaları. Aslında devletin herhangi bir internet kampanyası bulunmuyor. Ayrıyeten numara taşımanız için sizi nitekim de Türk Telekom aramıyor. Bu aramalarda herhangi bir sürece onay veren bireyler dolandırıcıların tuzağına düşmüş oluyor.

Dolandırıcıların kullandığı bu prosedüre Robocall adı veriliyor. Robocall, bilgisayar sistemi üstünden otomatik meydana getirilen ve evvelden kaydedilmiş bir iletisi paylaşan aramalara verilen isimdir. Geçmişte daha fazla tele marketing ve özellikle Amerika’da seçim öncesi adayların paylaşmış olduğu politik bildiriler ve anketlerle ortaya çıkan Robocalls, bugün insanların ferdî bilgilerini telefon hitabı üstünden ele geçirip, makus maksatlarla kullanılması ile ünlenmeye başladı. Rabocall’a alternatif olarak robot aramalar, spam aramalar ya da sahte aramalar da denilebiliyor.

Robocall’un bir şirketin kullanıcılarını ya da bir okulun velileri bilgilendirmesi, halkın acele durumlarda toplu bilgilendirilmesi suretiyle yararlı kullanımları olsa da son yıllarda dünya genelinde dolandırıcılık hedefiyle kullanılıyor.

DOLANDIRICILARIN BU ARAMALARINDAN NASIL KURTULABİLİRİM?

Dolandırıcıların bu aramalarından büsbütün kurtulmak ne yazık ki olası değil. Zira ferdî bilgilerinizi ele geçiren dolandırıcılar vatandaşları değişik numaralardan aramaya devam ediyor. Fakat bu aramaları azaltmak mümkün. 

Spam aramaları engellemek için yapmanız gerekli olanlar ise şunlar:

1. BTK’YA ŞİKAYET ETMEK

Türkiye’de Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Heyeti (BTK) numara tahsisinde tek yetkili kurumdur. Sizi arayan bütün 0850 ya da 0212 ile başlayan numaralar BTK’nin yetki verdiği bir telekom firmasının kiraladığı numaradır. Münasebetiyle bu numaraları e-Devlet’inize giriş yaptıktan sonra “Tüketici Şikayet Bildirim Sistemi” üstünden BTK’ya yakınma etmeniz halinde BTK alakalı numarayı kiralayan firma ile linke geçerek numaranın iptalini sağlayabiliyor. Ayrıyeten birebir şahıs tarafınca tıpkı telekom firmasında kiralanmış oldukça sayıda numara var ise da bütün numaralar iptal ediliyor. Böylelikle birebir dolandırıcının değişik numaralardan hem sizi hem de diğer vatandaşlarını aramasının da önüne geçebilirsiniz.

2. NUMARAYI KİRALAYAN TELEKOM FİRMASINI BULUP DOLANDIRICIYI DİREKT FİRMAYA ŞİKAYET ETMEK

BTK tarafınca her ay nizamlı olarak “Numara İdare Sistemi Numaralandırma Raporu (Kamuya Açık)” yayınlanmaktadır. Bu listeden alan kodu ile beraber numaranın birinci üç hanesini bularak numaranın hangi telekom şirketi tarafınca kiralandığını kolaylıkla bulabilirsiniz. Numarayı kiralayan telekom firmasını bulduktan sonra firmayı arayarak ya da internet sitesinde bulunan bağlantı formu üstünden linke geçerek yakınma edebilirsiniz. Şayet telekom şirketi dolandırıcılar ile iş donanması içerisinde değilse dolandırıcının aboneliğini sonlandıracak ve bütün kiraladığı numaraları da iptal edecektir.

Örneğin son vakitlerde çoğu vatandaş 0850 480 92 78 numarasından aranıyor. BTK’nın bu ay gösterilen sıralamasında numarayı kiralayan firma basit kolay bulunabiliyor. Firmanın adını yanlış anlaşılmaya yol açabileceği için vermiyoruz. Lakin firmaya meydana getirilen emsal şikayetlerde firma kendileri ile irtibata geçilmesi halinde ihtiyaç duyulan süreçleri yapacağını belirtiyor.

3. TELEFON UYGULAMALARINDAKİ SPAM ARAMALARI PÜRÜZLE SEÇENEĞİNİ KULLANMAK

Milyonlarca numara kombinasyonu olmasından dolandırıcıların numaralarını bir kişinin engellemesi fazlaca güç. Bu nedenle yakınma sitelerini tarayarak ya da kullananların ihbarlarını dikkate alarak dolandırıcıların numaralarını otomatik engel olan telefon programları sizin yerinize bu süreci yapabilir. 

Samsung telefonlarda telefon ayarlarına girdikten sonra “Arayan kimliği ve spam korumasını” aktif ederek dolandırıcıların numaralarını kendiliğinden engelleyebilirsiniz. 

Samsung dışındaki diğeri Android telefonlarda ise “Google Phone” uygulamasını Play Store’dan indirdikten sonra varsayılan telefon uygulaması yapmanız halinde bu aramaların birçoklarından kurtulabilirsiniz.

iPhone’da da aynısı bir güncelleme iOS 16 ile beraber bütün kullanıcılara sunulacak. Kullanıcılar spam muhafazasını faal etmeleri halinde spam aramaların birçoklarından iPhone kullanıcıları da kendiliğinden kurtulabilecek.

4. NUMARALARI TEK TEK ENGELLEMEK

En son ilaç ise numarayı kendiniz engelleyebilirsiniz. Fakat bu durumda dolandırıcı numarayı suç duyurusu etmezseniz diğer vatandaşların bu aramalardan kurtulmasına destek olmayacaksınız. Ayrıyeten telefonu sıfırlamanız ya da değiştirmeniz halinde engellediğiniz bütün numaralar kaybolacak. Bu nedenle birinci üç işlemi uyguladıktan sonra son ilaç olarak numarayı engellemeyi tercih etmeniz daha hakikat olacaktır.

KURUMSAL ŞİRKETLERİN PAZARLAMA GAYELİ ARAMA VE SMS’LERİ E-DEVLET ÜZERİNDEN BASİTÇE ENGELLENEBİLİYOR

Geçtiğimiz yıllarda T.C. Ticaret Bakanlığı tarafınca ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca “İleti İdare Sistemi (İYS)” hayata geçti. Kanunlara uyan bütün kurumsal firmaların marketing maksatlı sizi aramasını ya da SMS göndermesini engelleyebilirsiniz.

e-Devlet’e giriş yaptıktan sonra Ticaret Bakanlığı’nın “Ticari Elektronik Mesaj İdare Sistemi”ne girerek e-posta ve telefon numaranız için kampanya duyurusu müsaadesi verdiğiniz kurumsal şirketleri görüntüleyebiliyorsunuz. Yeniden bu menüden istediğiniz firma için önleme yapabiliyorsunuz. Aşağıdaki görselden Ticari Elektronik Mesaj İdare Sistemi’nin arayüzünü görebilirsiniz.