Kaçak yayın izlemeyin izlettirmeyin!

 

            Ülkemizde Süper Lig 2023-2024 ve UEFA Şampiyonlar Ligi öbek maçlarının başlaması ile futbolseverlerin ilgisi yeniden ekranlara yöneldi. Maçları stadyumda izleyemeyen milyonlarca futbol izleyicisi arkadaşları ile vakit geçirmek ve futbol ruhunu hissedebilmek için mahalle kahveleri ya da kafe gibi mekanlarda seyir zevkini tatmaya çalışmaktadır.

Ne yazık ki bütün Dünyada olduğu gibi ülkemizde de kaçak gösterim ciddi bir problem oluşturmaktadır. Kimi vakit bilgisizlikten genellikle ise yüksek ücretlerden kaçmak için işletme sahipleri, “kaçak yayın” ile futbolseverlere maç izletmektedir. Hukuka aykırı olarak meydana getirilen bu yayınlar pek çokları için masum gözükse de Türk Ceza Kanunu ve Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında kabahat oluşturmaktadır. Bunun dışında kaçak gösterim izleten işletme sahipleri Türk Ticaret Kanunu kapsamında oldukça ciddi tazminatlarla da karşılaşabilecektir.

“Kaçak yayın” genelde alakalı yayıncı kuruluştan satın alınan bireysel abonelik ile ticari işletmelerde gösterim yapılması üzere gerçekleşmektedir. Yayıncı kuruluş tarafınca meydana getirilen tespitlerde işletme sahipleri, izleyenlerden rastgele bir ücret alınmadığı yönünde müdafaa yapsalar da bunun rastgele bir önemi bulunmamaktadır. Bireysel abonelik ile maç izletilerek müşteri çekilmesi ve çay satılması dahi Türk Ceza Kanunu’nun 163’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karşılıksız çıkar elde etme suçuna vücut verebilmektedir.

Karşılıksız yararlanma suçu şikayete doğal olarak bir kabahat değildir. Ancak TCK’nın 168’inci maddesinin 5’inci fıkrasında faal pişmanlık hali düzenlenmiş olup, yayıncı kuruluşun ziyanı tahkîkat tamamlanıncaya kadar giderilirse, öteki bir ifadeyle ticari ürün satın alınırsa şahıs ile alakalı rastgele bir ceza davası açılmaz. Ancak dava açıldıktan sonrasında yargı verilinceye kadar zarar giderilirse, verilecek ceza hakimin takdirine göre 3’te 1’ine kadar indirilir.

Daha azca sık sık görülse de giderek tanınmış hale gelen IPTV (Internet Protocol Television) kullanıldığı da görülmektedir. IPTV anten, uydu çanağı ya da fiber optik kablo yerine web üstünden canlı televizyon programları gizyazı kırmak üzere sunmaktadır. Ancak illegal olan bu tip cihazlar 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m. 71’in ihlali anlamına gelmekte olup eylemin ağırlığına göre 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası bulunmaktadır. Bu kabahat Kanunda şikayete doğal olarak olarak düzenlendiğinden yayıncı kuruluş ile anlaşılması durumunda şikayetini geri çekebilir ve kişiler ile alakalı rastgele bir cezai kovuşturma yapılamaz.

Ayrıca kaçak gösterim ile maç izlettirilmesi durumunda sadece cezai yaptırımla değil hukuki birtakım yaptırımlar ile de karşılaşabilirsiniz. Kaçak yayının belirlenmesi durumunda Türk Ticaret Kanunu’nun haksız rekabete dair hükümleri uyarınca hakkınızda maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi muhtemeldir.

Kaçak gösterim ile maçların izlenilmemesi ve izlettirilmemesi en doğrusu ise de hakkınızda bu yönde bir belirleme yapılma olması durumunda yayıncı kuruluş ile antak kalma yoluna gidilmesi ve şikayetlerinin geri çekilmesi en doğru ve kârlı çözümdür. Yoksa hakkınızda açılacak ceza davası, tazminat davası ve bunların yargılama giderleri ile avukatlık ücretleri altından kalkılması güç bir duruma düşmenize neden olabilir.