Tüpraş kimin? Tüpraş şirketinin sahibi kim?

20 Mayıs 1983 tarihinde gösterilen amme iktisadî teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK ile Türkiye Petrol Kurumu (PETKUR) kuruldu. Aynı KHK ile TÜPRAŞ’ın da kurulmasına karar verildi. Böylece TÜPRAŞ, PETKUR’un bağlı ortaklığında bir amme iktisadî teşebbüsü olarak faaliyetine başladı. Arama motorlarında ise Tüpraş kimin? Tüpraş şirketinin sahibi kim? soruları araştırıldı.

TÜPRAŞ KİMİN?

Türkiye Petrol Rafinerileri ya da özetlemek gerekirse TÜPRAŞ, 1983’te Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale’deki devlete ait 4 petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle çatı firma olarak kurulan ve 2006’da özelleştirilerek Koç Holding‘e devredilen anonim şirket. Akaryakıt ürünleri, bitüm, fuel oil, jet yakıtı, gaz yağı, LPG, motor hasım gibi petrol türevlerini üretir.

Şirketin ana ortağı Enerji Yatırımları A.Ş., Koç Holding A.Ş., Koç Ailesi ve bunlar tarafınca haiz olunan firmalar tarafınca denetim edilmektedir.

TÜPRAŞ HAKKINDA

20 Mayıs 1983 tarihinde gösterilen amme iktisadî teşebbüsleri hakkındaki 60 sayılı KHK ile Türkiye Petrol Kurumu (PETKUR) kuruldu. Aynı KHK ile TÜPRAŞ’ın da kurulmasına karar verildi. Böylece TÜPRAŞ, PETKUR’un bağlı ortaklığında bir amme iktisadî teşebbüsü olarak faaliyetine başladı.

18 Haziran 1984 tarihinde yayımlanan 233 sayılı KHK ile PETKUR’nun varlığına son verildi. TPAO, bağlı konsorsiyum statüsünden yükseltilerek PETKUR’un yerini aldı. Bu sefer TÜPRAŞ, TPAO’nun bağlı ortaklığında bir KİT olarak faaliyetini sürdürdü.

TÜPRAŞ, 5 Temmuz 1990 senesinde Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı’na bağlandı ve böylelikle özelleştirmesi yolunda ilk adım atıldı. 28 Ekim 1983’te gösterilen kanunla İPRAŞ, Batman Rafinerisi, İzmir Rafinerisi ve yapımı devam etmekte olan Kırıkkale Rafinerisinin TÜPRAŞ’a bağlanmasına karar verildi. 16 Kasım 1983’te TÜPRAŞ, TPAO’dan ayrılarak Enerji Bakanlığı’na bağlı yarı-özel bir firma olarak faaliyetine başladı.

28 Mayıs 1991’de Tüpraş’ın ilk halka arzı gerçekleşti ve %2,5 oranında hisseyle İMKB’de prosedür görmeye başladı. 1999’da halka açıklık payı %3,58’e ulaştı.

13 Ocak 2004’te meydana getirilen özelleştirme ihalesini Tatneft – Zorlu Grubu 1,3 milyar dolarla kazandı, fakat Petrol-İş Sendikası’nın açmış olduğu iptal davası Danıştay’ca onaylandı ve satış iptal edildi. 12 Eylül 2005’te meydana getirilen ikinci ihalede 4,14 milyar Dolar ile en yüksek teklifi veren Koç-Shell Grubu, ihaleyi kazandı. 26 Ocak 2006’da TÜPRAŞ yönetimi Koç-Shell ortaklığına devredildi. Kasım 2005’te, özelleştirme tamamlanmadan ilkin Shell’in payının %10’dan %2’ye düşeceği açıklandı. Koç Holding, Aralık 2013’te Shell’in geri kalan %2 hissesini de satın alarak halka kapalı kısmının tek başına sahibi hâline geldi. Şirketin genel merkezi 2021 senesinde Kocaeli’den İstanbul’a taşınmıştır.

İlgili Haberler

Koç Holding Tüpraş Gündem Yaşam Haberler